Zima to szczególnie trudny czas dla stóp. Zmiana obuwia na cieplejsze , niskie temperatury, mało ruchu – łatwo o kłopoty z odciskami, przegrzaniem , wychłodzeniem stóp , a co za tym idzie – chorobami stóp i przykrymi dolegliwościami. Jak zatem przeciwdziałać tym problemom, kogo zapytać o radę , by domowe sposoby ratowania nie pogorszyły czasem sytuacji? Poprosiliśmy o wypowiedź specjalistę w dziedzinie podologii – Katarzynę Pięcek z rawskiego gabinetu podologicznego.

Jest pani specjalistą ds. podologii. Co to jest podologia, proszę przybliżyć termin.

Podologia to dziedzina medycyny zajmująca się profilaktyką, diagnozowaniem i terapią stóp. W przeciwieństwie do kosmetycznych zabiegów na stopach (pedicure), których głównym zadaniem jest pielęgnacja i ozdabianie zdrowych stóp, zabiegi podologiczne skierowane są na działania lecznicze.

Z jakimi dolegliwościami najczęściej zgłaszają się pacjenci do pani gabinetu?

Najczęściej pacjenci trafiają z wrastającym paznokciem, brodawkami wirusowymi (potocznie nazywanymi kurzajkami). Cieszę się, bo w chwili obecnej zamknięte są baseny. Niestety to główne miejsce zakażeń. Nie mniej pacjentów trafia z odciskami czy też wieloletnią grzybicą paznokci. To zmora naszych czasów.

Jak należy się przygotować do wizyty u specjalisty podologa?

Przed pierwszą wizytą u podologa, nie należy podejmować żadnych szczególnych przygotowań. W zasadzie należy zachować podstawowe zasady higieny, tak by badanie przebiegło w komfortowych warunkach zarówno dla specjalisty jak i dla pacjenta. Należy po prostu umyć stopy, tyle. W przypadku kobiet, dobrze jest przyjść bez lakieru na paznokciach, ponieważ ocena ich stanu jest bardzo ważnym elementem badania.

Jakich porad pani udziela? Czy od razu musi być interwencja specjalistyczna typu chirurgia danej części stopy?

Ze stopami jest dokładnie tak samo jak z cerą czy włosami – kosmetyki nie powinny być przypadkowe, lecz dobrane zgodnie z potrzebami skóry i jej przydatków jakimi są paznokcie. Każda porada, jak u każdego specjalisty z zakresu medycyny opiera się na uprzednim badaniu podmiotowym i przedmiotowym i jest odpowiedzią na jego dany problem z którym się zgłosił. Niestety niekiedy problem jest złożony i pacjent musi trafić, np do wspomnianego przez Panią chirurga. Cieszę się niezmiernie, bo coraz częściej to chirurdzy kierują pacjentów do mnie. Odbieram to, jako wyraz zaufania i przekonania się do moich przeprowadzanych terapii.

Jaką profilaktykę poleca pani dla stóp?

W celu profilaktycznej oceny stanu stóp, warto odwiedzać gabinet podologa raz na kilka miesięcy. Jeśli natomiast zauważymy u siebie jakieś dysfunkcje, najlepiej od razu umówić się na wizytę. Im wcześniej zaczniemy terapię, tym większa szansa, że uda nam się uniknąć bólu i długotrwałego leczenia. Codzienna pielęgnacja powinna się ograniczać do mycia, natłuszczania i poprawnego obcinania paznokci. Usuwanie jakichkolwiek zrogowaceń, powinnyśmy zostawić specjaliście.

Buty są ważne? O czym należy pamiętać przy zakupie obuwia?

Bardzo lubię ten temat. But musi być wygodny. Nie powinien obcierać, uciskać ani powodować zbytniego obciążenia stopy. Obalę mit, mówiący o tym, że but musi być ze skóry. Niekoniecznie. Dzisiaj skóra w butach często jest źle wyprawiona, czyli zbyt twarda. Obecnie innowacyjna technologia obuwia pozwala nam nosić buty z tzw. sztucznych tworzyw, które sprzyjają wymianie powietrza, przez co nogi nie pocą się i “nie duszą” w bucie. Natomiast jestem absolutnym przeciwnikiem obuwia z plastiku bądź gumy, które nosimy w porze letniej. A wysokie obcasy z wąskim czubem kobiety powinny zakładać tylko na specjalne okazje, a w miarę możliwości zmieniać je na wygodniejsze obuwie.

Skarpetki?

Jeśli chodzi o skarpety, to jak najbardziej zalecam te z naturalnych włókien, przede wszystkim z wełny i bawełny. Nie mniej ważny jest natomiast rozmiar skarpety. Tak, rozmiar skarpety. Zauważam w naszym społeczeństwie dużą tendencję do kupowania za małych skarpet. Jak dobrać dobrze rozmiar skarpety? Należy nową skarpetę przyłożyć luźno wzdłuż stopy, od pięty do palców (bez rozciągania materiału). Jej długość, powinna być zgodna z długością stopy. Za mała skarpeta, za mała rajstopa czy obecnie tak popularna za mała „stopka” może doprowadzić do powstania nagniotków czy nawet odcisków.

Jeśli dojdzie do przemrożenia stóp?

Zapewne pyta pani o przemarznięcie stóp. Najlepszym sposobem na przemarznięte i przemoczone stopy jest kąpiel w chłodnej wodzie i stopniowo podnoszenie jej temperatury. Kiedy już wyrównamy temperaturę naszego ciała zakładamy ciepłe skarpety. Najlepsze są te z owczej wełny. Dobrze jest też zaopatrzyć się w preparat rozgrzewający do stóp i stosować go w chłodniejsze dni. Oczywiście mam go w swojej ofercie. Czas zimy to sporty zimowe, które amatorsko uprawiane mogą przyprawić nas o kłopoty!

Jazda na nartach, łyżwach, snowboardzie przyczynia się często do uszkodzeń mechanicznych płytek paznokciowych i są one głównym problemem z jakim my – specjaliści podolodzy – spotykamy się po feriach zimowych. Również i tu nie możemy sami sobie pomóc.

Przegrzanie też skutkuje dolegliwościami…

Wracamy tutaj do tematu doboru odpowiedniego obuwia, skarpet czy rajstop. W sytuacji kiedy nosimy nieprzewiewne skarpety i obuwie nasz system termoregulacji przestaje być wydolny. Gruczoły potowe, których jest około 100 tyś. na stopie pracują ze zdwojoną siłą, stopa staje się wilgotna. To z kolei może prowadzić do rozmiękania płytki paznokciowej a w konsekwencji do wrastania paznokci. Dlatego tak ważny jest odpowiedni materiał naszych skarpet czy butów. Należy również pamiętać o suszeniu butów. Buty osoby z nadpotliwością suszą się w ciepłym miejscu przez co najmniej 24h co oznacza, że nie można ich założyć na drugi dzień. Zwracajmy na to uwagę.

A co, jeśli już “dorobiliśmy się” odcisków, modzeli, pęknięć pięt?

To wtedy do podologa. Odradzam samodzielnych „operacji łazienkowych”. Plastry, maści i płyny na odciski, niestety nie rozwiążą problemu, ba, często pogłębią go. Spacer do drogerii w celu kupienia nowej, bardziej „zaawansowanej” tarki do stóp to również nietrafiony pomysł. Raz jeszcze mówię: do podologa.

Do gabinetu przychodzą również rodzice z dziećmi. Z jakimi problemami?

Oczywiście, przyjmuję dzieci, nierzadko kilkumiesięczne, którym najczęściej wrastają paznokcie. Rodzice zbyt głęboko obcinają paznokcie swoich pociech, przez co tworzą się stany zapalne w wałach paznokciowych. Wszystko jest jednak do wyprowadzenia w gabinecie podologicznym, niepotrzebna jest interwencja chirurga w takim przypadku.

Osobną, specyficzną grupą pacjentów są diabetycy. Jakich rad udzieliłaby pani tym osobom?

Przede wszystkim słuchać swoich diabetologów i regularnie oglądać swoje stopy. Co mam na myśli mówiąc regularnie – codziennie. Uwagę należy zwrócić szczególnie na podeszwę stopy i przestrzenie międzypalcowe.

Czy gabinet podologiczny jest bezpieczny podczas epidemii koronawirusa?

W czasie epidemii sprawa bezpieczeństwa była moim priorytetem. Wdrożone są odpowiednie procedury, począwszy od samej rejestracji (która odbywa się wyłącznie telefonicznie) po dezynfekcje gabinetu po każdym pacjencie. Poczekalnia jest wyłączona z użytku, każdy pacjent przychodzi na wyznaczoną godzinę, pomiędzy pacjentami jest zarezerwowany czas na dezynfekcję i wywietrzenie gabinetu. Pomieszczenia w ciągu dnia są poddawane działaniu lampy UV-C. Myślę, że o tak podstawowych sprawach jak stosowanie maseczek zakrywających nos i usta czy dezynfekcji rąk zaraz po wejściu za pomocą bezdotykowej stacji do dezynfekcji rąk nie muszę mówić.

Na zakończenie pytanie rozluźniające: nie bać się podologa?

Strach przed tym czego nie znamy jest zrozumiały. Myślę, że udaje mi się przekonać wielu ludzi do tej dziedziny medycyny jaką jest podologia. Wiedza i wprawna ręka specjalisty kruszy wszelkie obawy. Zachęcam do konsultacji, dbajcie Państwo o swoje stopy, bo one noszą nas przez całe życie.

Rozmawiała: Barbara Kalinowska