Osada Przemysłowa w Rawie Mazowieckiej
Obszar położony pomiędzy obecną ulicą Kościuszki, a Słowackiego na zachód od ulicy Fawornej ma niezwykle bogatą i interesującą historię. Początkowo był tam kościół, później w czasie przebudowy miasta teren ten został przeznaczony na domy dla rzemieślników, obecnie znajduje się tam Liceum Ogólnokształcące oraz budynki z przeznaczeniem na działalność usługową.
Nieistniejący dziś kościół świętego Stanisława, został ufundowany przez burmistrza Rawy, Marcina Znosko z żoną Anną w 1520 roku. O kościele tym źródła historyczne nie mówią zbyt wiele, wiadomo, że był on drewniany i został konsekrowany rok po wybudowaniu. Kolejna wzmianka o tej budowli pochodzi z roku 1824, kiedy to zły stan techniczny oraz plany przebudowy Rawy doprowadziły do rozbiórki kościoła. Przy tym jak i przy innych kościołach w owych czasach istniał cmentarz, a ludzkie szczątki można było znaleźć podczas budowy jednego z najnowszych budynków, który znajduje się na miejscu wyburzonego w 1997 roku ostatniego domu tkacza.
Lokalizacja w Rawie Mazowieckiej około 1820 r. osiedla rzemieślniczego spowodowała wprowadzenie dalszych zmian do planu regulacyjnego miasta. Nawiązując do tradycyjnego rozwoju miasta, zlokalizowano ją przy trakcie piotrkowskim.
Niewielką osadę obliczoną na czterdzieści działek rzemieślniczych zaprojektowano wzdłuż dwóch prawie równoległych ulic, szerszych niż w mieście.
Ograniczenie osady fabrycznej w Rawie od południa ogrodami, od północy zaś rzeką, wskazuje iż nie przewidywano dalszej rozbudowy osiedla.
Projektowana osada fabryczna w małym tylko stopniu została zrealizowana. Z funduszów rządowych zostaje wybudowanych sześć dwukondygnacyjnych drewnianych domów.
Przy ulicy Konstancji zostaje równocześnie wybudowana farbiarnia z pomostem do rzeki Rawki.
Reszta placów w osadzie fabrycznej pozostaje nie zabudowana. Nie rozwinięcie się osady rzemieślniczej było prawdopodobnie związane z powstaniem manufaktury na Tatarze.
Zalew po dawnym młynie pod Rawą, należącym dawniej przypuszczalnie do klasztoru augustianów, został wykorzystany dla założenia folusza i młyna. Urządza go w latach 1825-1826 mieszczanin rawski Delert.
Największą inwestycją była budowa fabryki sukna przez E. G. Groha na Tatarze w latach 1827-1830. Zakład nie przyniósł żadnych zysków wobec wybuchu powstania listopadowego.
Grohe zmuszony był w 1833 r. sprzedać zakład. Nowym nabywcą został J. F. Fridrichs, który rozbudował tkalnię, tworząc w ten sposób manufakturę scentralizowaną, obejmującą wszystkie etapy produkcji.
Wykorzystano materiały: “Powiat rawski zarys dziejów do końca 1973 roku” S. Zajączkowski, “Przebudowa Rawy Mazowieckiej w okresie Kongresowego Królestwa Polskiego” W. Kalinowski, S. Trawkowski, “Rawa Mazowiecka i okolice” R. Poradowski.